پالس اکسیمتر (pulse oximeter)

پالس اکسیمتر

برخلاف محصول فشارسنج که کاملا شناخته شده بود و در بسیاری از خانه‌ها استفاده می‌شود محصول پالس اکسیمتر علی‌غم کاربرد زیاد نسبت به فشارسنج کمتر شناخته شده و بیشتر برای کنترل وضعیت بیماران خاص و معمولا در بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به توضیح کلی این محصول که در شرکت مپوا بومی‌سازی شده و به زودی به بازار عرضه می‌شود، می‌پردازیم.

پالس اکسیمتر نام دستگاهی است که از آن برای سنجش میزان اکسیژن اشباع خون استفاده می شود.  نمایشگر آن علاوه بر نمایش ۲ SPO ، تعداد ضربان قلب و منحنی ۲ SPO را نیز نمایش می دهد.

روش کار

این روش، روشی غیرتهاجمی است که میزان مولکول‌های هموگلوبینی را که با اکسیژن آمیخته شده‌اند، اندازه‌گیری و به درصد بیان می‌کند. میزان نرمال آن ۹۵–۹۷٪ است.

این دستگاه از یک سنسور نوری تشکیل شده است که بر روی شریانچه های نبض دار قرار میگیرد(معمولا روی انگشت اشاره شخص) در یک طرف دو LED به عنوان فرستنده قرار گرفته است که ۲ موج نور قرمز با طول موج۶۶۰ نانومتر و مادون قرمز با طول موج ۹۳۰ نانومتر انتشار می دهد.

تقریباً ۹۷ درصد از مقدار اکسیژنی که به بافت‌ها می‌رسد، از طریق ترکیب شیمیایی آن با هموگلوبین است. باقی ۳ درصد آن از طریق حل شدن آن در آب پلاسما انتقال پیدا می‌کند .

اکسیژن به هموگلوبین به صورت سست  متصل می‌شود و قابلیت بازگشت دارد؛ یعنی واکنش آن تعادلی بوده  و بازگشت پذیر. زمانی که PO2 بالا است، مثلاً در مویرگ‌های ریوی، اکسیژن به هموگلوبین وصل شده و وقتی فشار کم است، مثلاً در مویرگ‌های اطراف بافت، اکسیژن از هموگلوبین آزاد می‌شود.

استفاده از این دستگاه نسبت به روش‌های دیگر تعیین درصد اکسیژن خون (+) به این ترتیب است که سریع‌تر و راحت‌تر نسبت به روش‌های دیگر از قبیل نمونه گیری خونی و… می‌توان کمبود یا ازدیاد اکسیژن (هیپواکسی یا هایپراکسی) در خون را مشخص کرد و نتیجه اکسیژن درمانی را مشاهده نمود.

روش کار پالس اکسیمتر

همچون تمامی محصولات حوزه پزشکی مهم‌ترین ویژگی پالس‌اکسیمتر نیز دقت آن است. از طرفی با توجه به اختلاف قیمت بالا در سنسوررها و قطعات مورد استفاده در آن. متأسفانه بسیاری از محصولات برای کاهش هزینه تمام شده فاقد کیفیت و دقت کافی هستند. پالس‌اکسیمتر مپوا در کنار قیمت تمام‌شده بسیار پایین تر از رقبای خارجی دارای بالاترین دقت است؛ که نتیجه ماه‌ها مطالعات تیم تحقیق و توسعه در راستای بهینه سازی کارکرد، قیمت و دقت قطعات به کار رفته در آن است.

ویدیو بالا دقت دستگاه پالس اکسیمتر بومی سازی شده (پالس اکسیمتر سمت چپ) شرکت مپوا با نمونه خارجی آن (پالس اکسیمتر سمت راست) را نشان می دهد. (مشاهده ویدیو در آپارات)

همچنین ویدیو های زیر مقایسه این دستگاه بومی را با پالس اکسیمتر بیمارستانی ماسیمو آمریکا نشان می دهد. ذکر این نکته ضروری است که پالس اکسی متر ماسیمو آمریکا یک دستگاه مرجع و سیمیلاتور محسوب می شود.

از جمله از عواملی که می‌تواند موجب ثبت نتایج نادرست در دستگاه گردد عبارتند از:

۱-در معرض نور شدید قرار گرفتن.

۲-فشار خون خیلی بالا یا پایین شخص مورد آزمایش.

۳-دمای غیرعادی بافت.

۴-وجود جذب کننده هایی مثل لاک یا رنگ.

۵-در وضعیت نامناسب قرار دادن انگشت اشاره در مکان مشخص آن در هنگام استفاده از دستگاه.

مکان هایی که برای پالس اکسی متری در بزرگسالان  بیشتر استفاده می شوند انگشت دست ، انگشت پا و بالا یا پایین گوش  و در نوزادان، کف پا یا کف دست . یا انگشت شست پا یا دست است.