بازرسی بصری در مقابل بازرسی MRT

یک شخص تصمیم گیرنده یا یک بازرس کابل چگونه می‌تواند تشخیص دهد که بهترین روش ارزیابی هر نقص در کابل‌ها کدام است؟

بازرسی بصری کابل

بازرسی بصری (visual inspection) را می‌توان به‌عنوان اولین و یا به نوعی ابتدایی‌ترین روش برای ارزیابی صحیح کابل‌های فلزی در نظر گرفت. این روش شامل بازرسی دقیق کابل، جستجوی حالت‌های نقص و زوال و گزارش نتایج در یک سند است. در تمام نسخه‌های به‌روز شده ISO4309، بازرسی بصری همیشه به‌عنوان روش اصلی یا تنها ابزار بازرسی در نظر گرفته شده است، حتی در آخرین نسخه‌های منتشر شده در خصوص روش MRT.

این کار را نباید با جستجوی ساده نقص‌های واضح و کلان اشتباه گرفت، این یک عملیات بسیار ظریف است و باید توسط یک فرد ذیصلاح انجام شود. یک تکنسین خوب باید انواع عیوب مختلف مانند رشته‌های قطع شده، شکستگی ، حالت موج‌دار بودن و غیره را تشخیص دهد. این نوع بازرسی بسته به کابل و شرایط بازرسی می‌تواند ساعت‌ها زمان نیاز داشته باشد.

چگونه یک فرد ذیصلاح می‌تواند عیوب کابل را پیدا کند؟

برخی از عیوب قابل مشاهده هستند و به راحتی با بازرسی بصری قابل تشخیص هستند، برای آن دسته از نقوص که قابل رویت نیستند روش MRT ضروری است.

1. برآمدگی (Protrusion)

تصویر زیر یک برآمدگی را نشان می‌دهد که می‌تواند ناشی از بارگذاری ضربه‌ای و همچنین نصب نادرست باشد. سیم بکسل های مقاوم در برابر چرخش روی بالابرها باید با دقت بیشتری نصب شوند تا از آسیب دیدن کابل در حین نصب جلوگیری شود.

با وارد کردن چرخش یا گشتاور به طناب، ممکن است لغزش در هسته کابل رخ دهد و در نتیجه از کابل بیرون بزند. این برجستگی نمونه‌ای از عیوب مشخص و بزرگ (macro defect) است و این حالت و شرایط برای تعویض کابل کافی است.

2. رشته های شکسته خارجی (External fatigue broken wires)

در تصویر زیر دسته‌ای از رشته های شکسته خارجی را می‌بینیم، انتهای مربعی شکل این رشته ها نشان می‌دهد که آن‌ها دچار شکستگی شده‌اند.

خم شدن های مکرر سیم بکسل باعث ایجاد ترک در رشته های بیرونی کابل می‌شود. هر چه شیار نسبت به قطر سیم بکسل کوچک‌تر باشد، خمیدگی بیشتری ایجاد می‌شود. هنگامی‌که سیم‌های خارجی ظاهر می‌شوند، یک اثر دومینو وار ایجاد می‌کنند و شکستگی‌های بیشتری ظاهر می‌شوند.

این نوع نقص را می‌توان از طریق تجزیه‌وتحلیل بصری دقیق شناسایی کرد، اما مواردی همچون روغن‌کاری، کمبود نور و غیرقابل دسترس بودن می‌تواند از تشخیص جلوگیری کند.

این موارد به راحتی توسط روش MRT قابل تشخیص است. در واقع، اگرچه نقص‌ها در برخی موقعیت‌ها به وضوح قابل مشاهده و در برخی دیگر تقریباً نامرئی هستند، اما همچنان باقی می‌مانند.

3. شکست در شیارها (Valley Breaks)

شکست در شیارها یک نقص خاص است و تشخیص آن بسیار دشوار است، زیرا نقطه شکست معمولاً در منطقه شیار بین رشته‌ها قرار دارد. شکستگی کابل در شیارها  معمولاً به دلیل نیروی وارد شده به رشته کابل ها در زمانی که کابل در حال خم شدن است، در هنگام قرقره شدن و هنگام حرکت از روی شیارها رخ می‌دهد.

این پدیده معمولاً بسیار خطرناک است زیرا وجود شکستگی در شیارها نشانه قوی از زوال داخلی در یک کابل است.

خم کردن طناب، رشته های شکسته پنهان را آشکار می‌کند و در حین انجام این کار، ممکن است صدای ترک خوردن از داخل کابل شنیده شود. البته خم کردن طناب همیشه امکان پذیر نیست، در این مورد تست طناب مغناطیسی ممکن است برای تشخیص آن‌ها بسیار مفید باشد.

4. عیوب داخلی (Internal defects)

در برخی از انواع سیم بکسل بیشتر ایرادات داخلی هستند. در طناب‌های کم چرخش این اتفاق اغلب رخ می‌دهد و استاندارد ISO4309 نیز این پدیده را توصیف می‌کند.

تصویر زیر سیم بکسل با چرخش کم را قبل و بعد از برداشتن لایه خارجی رشته‌ها نشان می‌دهد.

در سمت چپ، لایه خارجی هیچ نقصی ندارد، درحالی‌که در سمت راست لایه داخلی پر از رشته های شکسته است. در این مورد، بازرسی چشمی روش صحیحی برای ارزیابی وضعیت طناب نیست و روش MRT برای بررسی دقیق مورد نیاز است.

5. خوردگی داخلی (Internal corrosion)

یافتن خوردگی داخلی چندان آسان نیست، هنگامی‌که یک پودر قرمز رنگ از مناطق بین رشته ای طناب می آید، می‌توان آن را به صورت بصری تشخیص داد. متأسفانه، این برای ارزیابی شرایط طناب کافی نیست، زیرا زنگ می‌تواند از قسمت‌های دیگر مانند شیارها نیز ایجاد شود.

چه زمانی MRT پیشنهاد می‌شود؟

در هر زمان که بازرسی بصری برای ارزیابی صحیح کابل کافی نیست، روش MRT یا بازرسی مغناطیسی کابل پیشنهاد می‌شود.

این تصویر نمودار مربوط به آزمایش مغناطیسی کابل در یک محیط دریایی را نشان می‌دهد. کل طناب با روغن روان کننده پوشانده شده بود و انجام یک بازرسی بصری عمیق بسیار دشوار بود.

بازرس بصری کابل هیچ عیبی را پیدا نکرد و شرایط کابل خوب اعلام شد، اما زمانی که روش MRT انجام شد، وضعیت متفاوتی را مشخص کرد.

نمودار وضعیت بسیار خطرناکی را نشان می‌دهد، برخی مناطق جمع شدگی بالایی دارند و این بدان معنی است که طناب عمیقاً پوسیده شده است.

طناب بلافاصله حذف شد و تست شکستگی انجام شد. نتیجه نشان می‌دهد که ظرفیت بار باقیمانده کمتر از 1/3 از یک اسمی (125kN در مقابل 400kN) بود.

در  تصویر دیگر نمودار MRT یک کابل جرثقیل نشان داده شده است. این کارخانه در هفت روز هفته و به صورت 24 ساعت کار می‌کند بنابراین کابل خیلی سریع آسیب می‌بیند. به همین دلیل همیشه دستگاهی بر روی آن نصب می‌شود تا از نظارت مستمر اطمینان کابل حاصل شود.

در این مورد، پیدا کردن رشته های شکسته روی سطح کابل آسان است، اما نیاز به توقف طولانی مدت کارخانه است. MRT برای تشخیص هر نقص روی کابل، نظارت بر وضعیت و برنامه ریزی توقف کارخانه و تعویض کابل مفید است.

نتیجه گیری

مهم است که روی معنای “قابل مشاهده بودن” تمرکز کرد، که به شدت به شرایط بازرسی، روغن‌کاری، سرعت و توجه اپراتور بستگی دارد.

برای نقص خارجی MRT اجباری نیست، اما تنها ابزاری است که می‌تواند ارزیابی سریع و دقیقی از شرایط کل کابل ارائه دهد.

برای نقص‌های داخلی، وضعیت تغییر می‌کند. بازرسی MRT تنها روشی است که توسط مقررات (EN12927، ISO4309) تائید شده است.

هنگامی‌که انجام بازرسی مغناطیسی کابل امکان‌پذیر نیست، بازرس باید شرایط طناب را فقط بر اساس ارزیابی خود بر اساس بازرسی بصری و تجربه خود ارزیابی کند.

برای داشتن دید روشنی از تمام حالت‌های مختلف زوال و روش‌های ارزیابی نسبی، پیشنهاد می‌کنیم ISO4309 را بررسی کنید.

بیشتر بخوانید : عیب یابی سیم بکسل فولادی با دستگاه MFL ایرانی

منبع : www.mennens.nl/en/services/magnetic-rope-testing/visual-inspection-vs-mrt-inspection